Ngày Halloween là gì? Nguồn gốc, ý nghĩa của ngày Halloween
Lễ hội Halloween là một ngày mọi người sẽ hoá trang thành những nhân vật kinh dị. Vậy tại sao mọi người lại hoá trang trong ngày này? Hãy cùng tìm hiểu nhé
Ngày Halloween là sự pha trộn giữa những nghi lễ tôn giáo và tập tục cổ xưa của nhiều nền văn hóa khác nhau trên thế giới, phải trải qua một khoảng thời gian mới trở thành một lễ hội như chúng ta biết đến ngày nay và được xem là một trong những lễ hội lâu đời và phổ biến nhất.
Nếu như trước đây, lễ hội Halloween chỉ diễn ra ở các nước phương Tây theo đạo Công giáo, thì nay đã trở thành một lễ hội văn hóa thường niên được người dân trên toàn thế giới mong đợi.
Trong những ngày diễn ra lễ hội, nhà nhà trang trí những hình nộm phù thủy, mèo đen, bí ngô lập lòe ánh đèn ma quái; người người tìm cho mình những trang phục gây ấn tượng mạnh trong đêm hội hóa trang,… Mọi người dường như cũng quen với câu chúc “Halloween vui vẻ!”.
Vậy điều thú vị gì trong lễ hội Halloween mà sức hút của nó lại lớn đến vậy? Hãy cùng Viettel Money khám phá về nguồn gốc và những điều thú vị trong ngày lễ Halloween nhé !
Khám phá nguồn gốc ngày Halloween
Halloween có tên gốc là All Hallow’s Eve, có nghĩa là đêm trước Ngày lễ các thánh. Trong tiếng Anh cổ, Hallow có nghĩa là Thánh. Tên ngày lễ sau đó được cắt thành Hallowe’en và cuối cùng là Halloween như chúng ta biết ngày nay.
Lễ hội Halloween ngày nay bắt nguồn từ dân tộc Celt, là một dân tộc sống cách đây hơn 2,000 năm trên các vùng đất bây giờ là Anh quốc, miền Bắc nước Pháp và Ái Nhĩ Lan. Dân tộc Celt bắt đầu năm mới vào ngày 1 tháng 11 Dương Lịch.
Lễ hội hoá trang là một lễ hội được cử hành vào đêm trước năm mới để vinh danh vị thủ lĩnh đã quá cố được gọi là Samhain. Ngày lễ hội này báo hiệu sự bắt đầu của mùa lạnh, của những ngày tăm tối thường được liên kết với sự ma mị và chết chóc của loài người.
Dân tộc Celt tin rằng Samhain cho phép những linh hồn của những người đã khuất được trở về nhà trên trần gian vào đêm hôm đó. Vào ngày này những người nghèo đi khất thực cô hồn (Went-a-souling) và họ sẽ được bố thí bánh trái gọi là soul cakes (bánh vong hồn) để họ hứa là sẽ cầu nguyện cho “các vong hồn.”
Halloween đến Hoa Kỳ do những người nhập cư, đa số đến từ Anh Quốc và một số từ các vùng thuộc dân tộc Celt, họ đã đem qua Mỹ khá nhiều phong tục khác nhau. Nhưng vì lý do tín ngưỡng bị giới hạn.
Nghĩa là lúc đầu các tôn giáo lớn tại Mỹ đưa ra giới luật tương đối chặt chẽ, nên việc cử hành lễ Halloween chưa được phổ cập trong dân chúng. Mãi đến đầu thế kỷ 18 mới trở nên phổ biến và được nhiều người yêu thích và hưởng ứng.
Vào giữa thế kỷ 19, tục lệ Trick or treat (Cho kẹo hay bị ghẹo) chưa được phổ biến ở các thành phố lớn vì ở những nơi này “hàng xóm láng giềng” hầu như không có nhiều người ở cạnh nhau mà không quen biết nhau, cho nên Halloween đôi khi gây ra những sự việc tai hại.
Ngày nay, nhiều cộng đồng, nhiều tổ chức đã đứng ra bảo trợ các tục lệ vui chơi của ngày Halloween, nên nó đã trở thành một ngày lễ hội rất vui thú của các thanh thiếu niên.
Vì sao trong ngày Halloween trái bí ngô lại bị khoét?
Chắc hẳn khi nhắc đến lễ hội Halloween, trong đầu của chúng ta liền nghĩ đến quả bí ngô bị khoét hình người cười toét miệng trong thật kinh dị và ma quái. Vậy vì sao người ta lại sử dụng biểu tượng? Hãy cùng đến với truyền thuyết Jack Hà Tiện nhé.
Theo truyền thuyết của người Ireland cổ thì xưa có một anh chàng biệt danh là Jack Hà Tiện. Một hôm anh chàng Jack này mời ma quỷ đi uống rượu. Nhưng Jack Hà Tiện lại không muốn trả tiền, nên chàng ta bèn dụ dỗ con quỷ hãy hóa phép tự biến thành thành đồng tiền để Jack hà tiện mua rượu cùng nhậu cho vui.
Khi quỷ nghe thế liền biến thành đồng tiền thì Jack nhặt ngay lấy bỏ vào túi áo trong đó có sẵn một thánh giá được làm bằng bạc khiến quỷ không thể trở lại nguyên hình được nữa. Nhưng rồi sau Jack đã giải phóng cho quỷ với điều kiện là không được quấy nhiễu Jack trong suốt 1 năm, và nếu Jack chết, hắn ta cũng không được thu linh hồn của Jack.
Cho đến năm sau Jack lại đánh lừa được quỷ để leo lên cây cao hái quả. Trong lúc còn đang loay hoay trên cây thì Jack khắc ngay một thánh giá vào thân cây, thế là không dám leo xuống cho đến khi quỷ hứa không được quấy nhiễu Jack thêm 10 năm nữa rồi Jack mới bóc chỗ vỏ cây có khắc thánh giá đi.
Chẳng bao lâu sau đó thì anh chàng Jack Hà Tiện qua đời. Hồn ma của Jack đến gõ cửa thiên đường nhưng thượng đế không nhận cho một kẻ tinh ranh láu cá như vậy lên cõi trời. Xuống địa ngục thì gặp quỷ bị lừa khi trước còn tức tối nên Jack muốn vào địa ngục cũng không xong.
Tuy nhiên vì giữ lời hứa không bắt hồn Jack, quỷ đuổi Jack đi và chỉ cho Jack một cục than hồng để dò đường trong đêm tối. Jack Hà Tiện bỏ cục than cháy hồng vào trong một củ cải tròn khoét ruột làm đèn và từ đó cứ luẩn quẩn khắp cõi dương gian. Người Ireland gọi là Jack of the Lantern, có nghĩa là Jack lồng đèn, và sau biến thành Jack-O’Lantern.
Người Ireland khoét ruột củ cải tròn hoặc củ khoai tây theo hình mặt người cười như vậy để đem bày ở bệ cửa sổ hay gần cửa ra vào để xua đuổi những hồn ma vất vưởng như Jack Hà Tiện khỏi xâm nhập vào nhà của họ.
Khi những di dân từ Ireland và Anh quốc tới Hoa Kỳ, họ thấy rằng quả bí đỏ, tức bí ngô hay bí rợ, một thổ sản phong phú ở vùng đất mới, là nguyên liệu thích hợp nhất để họ khoét ruột tỉa hình mặt anh chàng Jack-O’Lantern.
Ý nghĩa của ngày Halloween
Ý nghĩa giáo dục
Hành động và cuộc đời của Jack đã trở thành những kinh nghiệm để tuổi trẻ rút ra một bài học làm người, đó là Sống không nên tham lam, bủn xỉn, keo kiệt và phải có lòng bác ái, từ bi, biết giúp đỡ kẻ khó khăn.
Không nên chơi đùa với ma quỷ. Ma quỷ hiểu theo nghĩa bóng ở đây là những trò lừa lọc, ranh ma và đe dọa làm cho người khác sợ hãi .
Tuy nhiên, chuyện anh chàng Jack trong đêm Halloween cũng ghi nhận một thái độ sòng phẳng của quỷ, đó là “ân đền, oán trả” và “giữ lời hứa”. Dù rằng sự “giữ lời hứa” này đã làm cho Jack rơi vào thân phận cô hồn lang thang vất vưởng.
Đối với các xã hội Á, Âu, Mỹ Halloween đã trở thành lễ hội vui chơi hằng năm cho trẻ em và cả người lớn. Ít người quan tâm tìm hiểu ý nghĩa nhân bản của nó.
Ý nghĩa nhân bản
Nếu đào sâu hơn, có lẽ sẽ tìm thấy tính cách nhân bản trong câu chuyện. Thử đặt câu hỏi: Tại sao dưới ánh sáng của khoa học và kỹ thuật hiện đại mà các nước Âu, Mỹ vẫn dành một ngày lễ hội cho người của “cõi Âm” mà đại diện là chàng Jack?
Jack là nhân vật tưởng tượng nhưng đã thực sự hiện thân trong cuộc đời, trong thân phận làm người. Khi chết, Jack trở thành cô hồn, không chỗ dung thân,… Thiên Đàng và Địa Ngục đều từ chối!
Truyền thống lễ hội Âu Mỹ đã dành cho Jack một ngày. Một ngày được trở lại với cõi dương. Trong ngày đó, Jack có thể sống vui chơi thoải mái, vì người sống đã hóa trang thành ma quỷ để linh hồn Jack có thể trà trộn vào cho đỡ lạnh lẽo và cô đơn. Đây là ý nghĩa nhân bản của lễ hội Halloween.
Với ý nghĩa nhân bản này, ngày lễ Halloween và Rằm tháng Bảy Âm lịch của nước Việt Nam ta có thể xem như là ngày hai cõi Âm và Dương hội ngộ trong niềm thương cảm.
Một số hoạt động phổ biến trong ngày Halloween
Chúng ta hãy cùng đến với một số trò chơi và hoạt động mà mọi người trong ngày Halloween thường làm nhé.
Trick Or Treat
Trick Or Treat là sinh hoạt chính của hầu hết trẻ em và thiếu niên tại Mỹ trong đêm Halloween. Trick nghĩa là: Đánh lừa, trò chơi tinh ma nghịch ngợm, Treat: Mang nghĩa là tiếp đón, đối xử tử tế, tiếp đãi.
Các em nhỏ và thiếu niên, thanh niên hóa trang với áo quần và mặt nạ hình ma quỷ, rồi cầm lồng đèn đi từ nhà này sang nhà khác trong xóm, gõ cửa và nói Trick or Treat – Cho kẹo hay bị ghẹo. Có thể hiểu câu này đơn giản là: Nếu muốn chúng tôi không chơi xấu thì hãy đãi chúng tôi cái gì đi.
Thông thường những người hàng xóm luôn luôn muốn tránh việc Trick nghĩa là chơi đòn đánh lừa nên thường tiếp đón Treat chúng bằng kẹo và trái cây (theo tục lệ có nhét đồng tiền ở bên trong).
Dunking
Theo phong tục cổ xưa, quả táo là một thứ hoa quả linh thiêng dùng để thờ cúng thần linh, do đó có rất nhiều trò chơi có liên quan đến loại quả này trong đêm Halloween, phổ biến nhất là hình thức thi nhau lấy được thật nhiều quả táo trong thau nước, hoặc thi gọt vỏ táo, vỏ táo càng dài và không bị đứt thì càng sống lâu,…
Dunking, hay còn được gọi là Apple bobbing, trong đó, có những quả táo nổi trong bồn tắm hoặc chậu nước lớn và những người tham gia phải sử dụng răng của họ để gắp những quả táo. Một biến thể khác của Dunking liên quan đến quỳ trên một chiếc ghế, giữ một cái dĩa (nĩa) giữa hai hàm răng và cố gắng để thả trúng vào một quả táo.
Kể chuyện ma và xem phim kinh dị
Nhắc đến Halloween, người ta thường nghĩ ngay đến những linh hồn. Do đó, những hoạt động đốt lửa trại và bắt đầu với những câu chuyện ma quỷ càng trở nên ma mị và hấp dẫn hơn trong đêm lễ hội.
Ngoài ra khi đến dịp lễ Halloween thời nay, các bạn thanh thiếu niên thường rủ nhau đi xem phim kinh dị ngoài rạp vào những suất khuya. Các bạn có thể tưởng tượng một không gian rạp phim rộng lớn tối tăm nhưng chỉ có 1 vài người trong rạp. Trải nghiệm này cũng rùng rợn và thú vị không kém.
Xem thêm: Mua vé xem phim chỉ với 3 bước đơn giản cùng Viettel Money
Mở Viettel Money – Đặt vé xem phim ngay
Qua bài viết này, chúng ta đã hiểu rõ hơn về những thông tin như Halloween là ngày như thế nào, nguồn gốc, ý nghĩa và các hoạt động phổ biến của dịp lễ này. Viettel Money xin kính chúc các bạn một ngày lễ Halloween vui vẻ. Happy Halloween!
